Orzeczenie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów.
- Kategoria: Blog
Orzeczenie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów w sytuacji skazania sprawcy za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji.
Kodeks karny w art. 39 wymienia wśród środków karnych zakaz prowadzenia pojazdów. Zgodnie z art. 42 § 1 k.k. środek ten może zostać orzeczony w razie skazania osoby uczestniczącej w ruchu za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, a orzekając go sąd winien brać pod uwagę w szczególności to czy dalsze prowadzenia pojazdu przez sprawcę zagraża bezpieczeństwu w komunikacji.
Przestępstwami w rozdziale przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji będą nie tylko przestępstwa określone XXI Kodeksu karnego, ale także wszelkie inne, które prowadziły do naruszenia zasad bezpieczeństwa ruchu. Doktryna i orzecznictwo stoją na stanowisku, że zakaz prowadzenie pojazdów może być orzeczony niezależnie od posiadania bądź braku posiadania przez sprawcę uprawnień do kierowania poszczególnymi rodzajami pojazdów.
Wyżej wymieniony przepis umożliwia sądowi orzeczenie zakazu prowadzenia określonego rodzaju pojazdów. Jak wskazuje Sąd Najwyższy „Konieczne jest zachowanie związku między zakresem orzekanego zakazu a rodzajem pojazdu, jakim poruszał się sprawca. Nie ulega wątpliwości, iż w zakres orzeczenia o zakazie prowadzenia pojazdów mechanicznych, w pierwszej kolejności, powinno wchodzić uprawnienie do prowadzenia pojazdu tego rodzaju, którym sprawca dopuścił się przestępstwa. Orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych innego rodzaju niż ten, do którego należał pojazd prowadzony przez sprawcę, pozostaje w oczywistej sprzeczności z istotą tego zakazu (…)” (tak wyrok Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 20 marca 2014 r. sygn. akt III KK 461/13). Co istotne, sąd orzekając jakiego rodzaju pojazdów zakaz ma dotyczyć, może odwołać się do kategorii prawa jazdy.
Inaczej jednak wygląda sytuacja sprawcy, gdy podczas zdarzenia był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środków odurzających lub zbiegł z jego miejsca. W takiej sytuacji sąd już nie tylko może orzec zakaz prowadzenia pojazdów, ale zakaz ten orzeka obligatoryjnie na okres minimum 3 lat. W takim wypadku sąd może orzec zakaz zarówno w stosunku do pojazdów określonego rodzaju jak i wszelkich pojazdów.
Zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów zostanie natomiast orzeczony dożywotnio między innymi w sytuacji, gdy sprawca prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego dopuści się tego czynu ponownie w okresie obowiązywania wcześniej orzeczonego zakazu.
Warto wspomnieć także, że w myśl art. 63 § 4 k.k. na poczet orzeczonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów zalicza się okres zatrzymania prawa jazdy lub innego odpowiedniego dokumentu.