Zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa

Rozpoczęcie postępowania karnego jest dla wielu osób pokrzywdzonych czynem zabronionym chwilą doniosłą, oznaką podjęcia decyzji o walce z napotkaną niesprawiedliwością.

Złożenie zawiadomienia jest jedną z najistotniejszych czynności, jakie dokonuje się w toku sprawy, bowiem od niego zależeć będzie, jakie działania podejmą organy ścigania. Warto zatem mieć świadomość, jakie elementy zawrzeć w składanym dokumencie, aby możliwie najbardziej uwzględnić interesy osoby pokrzywdzonej.

Zgodnie z przepisami, zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa może (i powinna) złożyć każda osoba, która dowiedziała się o tym fakcie. Najczęściej jednak zgłaszającym będzie osoba pokrzywdzona przestępstwem, bądź osoby jej najbliższe. Zawiadomienie można złożyć ustnie lub pisemnie, a w przypadku zgłoszenia ustnego możliwe jest natychmiastowe przeprowadzenie przesłuchania pokrzywdzonego jako świadka oraz sporządzenie z czynności protokołu łącznego. O ile zatem pozornie korzystne jest zawiadomienie złożone w formie ustnej, bowiem szybciej przeprowadzana jest czynność przesłuchania pokrzywdzonego, o tyle całościowo może to spowodować wydłużenie postępowania. Nietrudno jest bowiem zapomnieć o wniosku dowodowym, o przedłożeniu odpowiednich dokumentów, bądź o istotnej okoliczności, która rzutuje na ocenę sprawy. Sporządzenie pisemnego zawiadomienia umożliwia zaś uporządkowanie wszelkich informacji, a co istotne, szczegółowe wskazanie wniosków o przeprowadzenie dowodów w trakcie postępowania przygotowawczego.

Kodeks postępowania karnego stanowi, iż dowody przeprowadza się na wniosek stron lub z urzędu. Istnieje zatem uprawnienie organów ścigania do samodzielnego podejmowania inicjatywy dowodowej. Najpełniejszą wiedzę o tym, jakie były okoliczności zdarzenia i w jaki sposób można je potwierdzić, posiada jednak zazwyczaj sam poszkodowany. Istotne jest zatem, aby wskazać organom, jakiego rodzaju dowody należy przeprowadzić. Wniosek dowodowy powinien zawierać oznaczenie dowodu (tj. wskazanie, jakiego rodzaju ma to być dowód, np. z zeznań świadka, z opinii biegłego, z dokumentu) oraz okoliczności, które mają zostać udowodnione. Warte zaznaczenia jest, iż wnioski dowodowe nie są ograniczone do przedkładania dokumentów oraz innych źródeł, którymi zawiadamiający dysponuje. Wnioski dowodowe mogą bowiem prowadzić do wykrycia źródła dowodowego. Stąd też możliwe jest wnioskowanie chociażby o dowód z przeszukania, które miałoby ujawnić inne, istotne dla sprawy źródła dowodowe.

Aby zawiadomienie odniosło pożądany skutek, należy także wskazać, jaki konkretnie czyn został popełniony. Nie należy opisywać go zwięźle, przeciwnie, należy zamieścić opis szczegółowy. Kodeks postępowania karnego nie zabrania przy tym wskazania osoby podejrzanej, tak długo jak nie jest to czynione w złej wierze i jest oczywiście nieprawdziwe. Pomaga również wskazanie klasyfikacji prawnej czynu, chociaż nie jest to element wymagany.

Wszelkie powyższe elementy wymagają następnie kompleksowego uzasadnienia, zarówno faktycznego, jak i prawnego. W treści uzasadnienia wymienia się wszelkie istotne dla sprawy okoliczności, które mają zostać wykazane wymienionymi uprzednio wnioskami dowodowymi.

Następnie, warto jest również skupić się na przepisach prawa, które mają być podstawą rozstrzygnięcia w sprawie. Aby sprawca czynu zabronionego mógł zostać uznany winnym, muszą bowiem zostać wypełnione opisane w przepisach znamiona tego czynu. Często zaś przepisy obudowane są zniuansowanymi wypowiedziami przedstawicieli doktryny prawa karnego, jak również orzecznictwem sądowym. Przedstawienie odpowiedniej argumentacji prawnej pozwala zatem rozwiać ewentualne wątpliwości sądu co do zastosowania odpowiednich przepisów.

Jak zatem widać, pozornie prosta czynność, jaką jest zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, powinna zostać wykonana z odpowiednim poziomem staranności i szczegółowości. Jeżeli bowiem takie pismo zostanie przygotowane profesjonalnie, to często jest ono jedynym, które składa się w toku całego postępowania przygotowawczego. Szczegółowe rozpisanie wniosków dowodowych oraz przedstawienie argumentacji faktycznej i prawnej umożliwia bowiem organom ścigania natychmiastowe działanie. Jeżeli zatem zamierzasz złożyć zawiadomienie, skontaktuj się ze specjalistą od spraw karnych. Prawnik karny pomoże sporządzić odpowiednie pismo oraz będzie monitorował przebieg śledztwa/dochodzenia w sprawie.