Ustalenie adresu zamieszkania sprawcy szkody

 

Na wstępie należy wskazać, iż w przypadku osób prawnych, informacja o siedzibie znajduje się w powszechnie dostępnych rejestrach, takich, jak KRS czy CEIDG. W takim przypadku
do ustalenia adresu konieczne jest zazwyczaj posiadanie wyłącznie nazwy przedsiębiorcy.
Za pośrednictwem Internetu można następnie pozyskać jeden z numerów, umożliwiających pozyskanie informacji o aktualnej siedzibie sprawcy szkody, tj. NIP, REGON bądź KRS. Należy przy tym uważać, aby pospiesznie nie wskazać w pozwie adresu do korespondencji danej osoby prawnej, który nierzadko różni się od adresu siedziby. W kontaktach z zakładami ubezpieczeń często adres, który wskazany będzie przez spółkę do doręczania pism, będzie różnił się od miejsca, w którym ubezpieczyciel ma siedzibę.

Komplikacje mogą powstać w przypadku ustalania miejsca zamieszkania osoby fizycznej. Niekiedy, jak np. przy szkodzie likwidowanej z obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, adres sprawcy szkody pozyskiwany jest przez ubezpieczyciela, w formie notatki policyjnej z miejsca zdarzenia. Wtedy poszkodowany może wnieść do zakładu ubezpieczeń o wydanie akt szkody, w których zawarta będzie notatka ze wskazanym adresem osoby odpowiedzialnej za zdarzenie. Również w przypadku szkód w mieszkaniu, spowodowanych
zalaniem, bądź innego rodzaju immisjami, ustalenie miejsca zamieszkania strony przeciwnej
nie stanowi problemu, bowiem jest to przeważnie sąsiad. Problemy powstają zaś w sytuacji, kiedy potencjalny pozwany nie ma prawnego obowiązku udostępniania danych adresowych.
Dla omówienia takiej sytuacji, posłużę się przykładem sprawy, w której pasażer samochodu, wysiadając od strony ulicy, pomimo ostrzeżeń kierowcy otwiera drzwi, co powoduje najechanie
w nie drugiego pojazdu i powstanie szkody w mieniu kierowcy.

Przy sytuacji takiej, jak w powyższym przykładzie, sprawca szkody nie ma obowiązku wskazania swoich danych osobowych, zaś w przypadku interwencji Policji, funkcjonariusze
nie udzielają pełnej informacji, zasłaniając się przepisami o ochronie danych osobowych. Nie stanowią one jednak przeszkody, aby jednostka Policji mogła wydać poszkodowanemu odpowiednie dane, w formie zaświadczenia. Żądanie wydania zaświadczenia umożliwia przepis
art. 217 § 1 i § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego. Interesem prawnym strony, w tym przypadku, jest spełnienie wymagania, nałożonego nań przepisem art. 126 § 2 pkt 1 Kodeksu postępowania cywilnego.

Co istotne, orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazuje,
iż tego rodzaju udostępnienie danych adresowych nie stanowi naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych. Mając zaś na uwadze, iż przepisy w tej materii stanowią implementację prawa Unii Europejskiej, wyroki wskazanego wyżej organu mają szczególne znaczenie. W wyroku z dnia 4 maja 2017 r., sygn. akt C-13/16, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdza,
co następuje: „Co się tyczy przesłanki związanej z realizacją uzasadnionych interesów, jak wskazał rzecznik generalny w pkt 65, 79 i 80 opinii, nie ulega wątpliwości, że interes osoby trzeciej w uzyskaniu informacji
o charakterze osobistym dotyczącej osoby, która naruszyła jej prawo własności, w celu wniesienia powództwa
o odszkodowanie stanowi uzasadniony interes (zob. podobnie wyrok z dnia 29 stycznia 2008 r., Promusicae, C‑275/06, EU:C:2008:54, pkt 53). Taka analiza znajduje potwierdzenie w art. 8 ust. 2 lit. e) dyrektywy 95/46, który stanowi, że zakaz przetwarzania niektórych rodzajów danych osobowych – takich jak ujawniające pochodzenie rasowe lub opinie polityczne – nie ma zastosowania w szczególności, gdy przetwarzanie jest konieczne do ustalenia, wykonania lub ochrony roszczeń prawnych”.

W przypadku, gdyby jednak Policja szła w zaparte co do odmowy udzielenia informacji
o miejscu zamieszkania, można skorzystać także z innych środków administracyjnych. Możliwe jest bowiem złożenie wniosku o udzielenie informacji z rejestru PESEL, bądź z rejestru mieszkańców. Skorzystanie z drugiego z wyżej wymienionych narzędzi jest oczywiście uzależnione od wiedzy
o miejscowości zamieszkania sprawcy szkody. Wnioski wiążą się z koniecznością wskazania
interesu prawnego, jak również uiszczenia odpowiedniej opłaty.

Poszkodowani mają zatem szereg opcji, umożliwiających im ustalenie miejsca zamieszkania sprawcy szkody i wszczęcie procesu sądowego. Jeżeli jednak, jako osoba, która poniosła szkodę osobową bądź majątkową, napotykasz na problemy z ustaleniem tych istotnych danych, zwróć
się o pomoc do kancelarii prawnej. Często, o rozstrzygnięciu chociażby sporu z jednostką Policji, zdecydować może jedno, szczegółowo uzasadnione pismo. Warto zatem skorzystać z pomocy wykwalifikowanego adwokata, prawnika kancelarii adwokackiej.