E-rozprawy-szansa, czy zagrożenie dla wymiaru sprawiedliwości?

 E-rozprawy-szansa, czy zagrożenie dla wymiaru sprawiedliwości?

Pandemia Covid – 19, wymusiła zmiany, w wielu dziedzinach ludzkiej aktywności. Przyspieszył się proces cyfryzacji, czy też digitalizacji. Rewolucja ta, nie ominęła także wymiaru sprawiedliwości.

Najistotniejszym novum w prawie procesowym, wielu gałęzi prawa, są tzw. E-rozprawy. Mówiąc najogólniej, są to posiedzenia sądowe, odbywające się w czasie rzeczywistym, gdzie Sąd, odbywa posiedzenie na Sali sądowej, zaś uczestnicy/strony postępowania, mogą przebywać poza budynkiem sądowym.
Istotną kwestią jest to, jak zaistniałe zmiany, mogą wpłynąć na jakość procesów sądowych.

Podstawą prawną do ich przeprowadzenia, są przepisy tzw. Tarczy 3.0. – Ustawa z dnia 14.05.2020 r. - jej zadanie to, przeciwdziałanie negatywnym skutkom pandemii Covid-19. E-rozprawy, zostały uregulowane w art. 15 zzs¹ o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS CoV-2

E-rozprawy, w zakresie postępowania cywilnego, odbywają się jeżeli:
-istnieją możliwości techniczne
-odbycie rozprawy, w tradycyjny sposób jest niemożliwe, ze względu na zagrożenie zdrowia stron/uczestników postępowania.

E-rozprawa, odbywa się za pomocą urządzeń telekomunikacyjnych z jednoczesnym przekazem obrazu i dźwięku.
Rozprawy "na odległość" w postępowaniu karnym, reguluje tzw. Tarcza 4.0. oraz znowelizowany kpk. w art. 374. Rozwiązania niniejsze, są dość kontrowersyjne, ze względu na możliwość naruszenia podstawowej zasady postępowania karnego t,j. prawa do obrony przez oskarżonego, lecz jak się podkreśla, mają też zalety-można zaoszczędzić czas, przy zawożeniu więźniów do Sądu. W cytowanym przeze mnie wyżej artykule, twierdzi się, że E-rozprawy karne nie odbywają się zbyt często, gdyż problemem są przepisy oraz braki kadrowe.
Osobą, która decyduje o trybie odbywania rozprawy w trybie zdalnym, jest przewodniczący.
W sprawach karnych, zgodnie z art. 374 §  4 kpk, udział w E-rozprawie, z udziałem : oskarżyciela posiłkowego albo oskarżyciela prywatnego, którzy są pozbawieni wolności, może odbyć się gdy istnieją warunki techniczne.

Co ważne, w miejscu przebywania tych osób ma być obecny referendarz sądowy, bądź asystent sędziego lub obrońca, chyba że ten stawi się w sądzie. W sprawach o zbrodnie, jak przypomina Autor artykułu, obecność oskarżonego, na sali rozpraw w sprawach o zbrodnie jest obowiązkowa.
Mniejsze problemy odnośnie zdalnych rozpraw, występują przy osobach przebywających w zakładach karnych, bowiem jak wynika z art. 177 kpk jeżeli istnieją możliwości do przesłuchania na odległość osoby pozbawionej wolności, tu środki techniczne ma zapewnić Zakład Karny.
Według Ministerstwa Sprawiedliwości, o tym, czy rozprawa ma odbyć się tradycyjnie, czy zdalnie, zadecydować ma rodzaj sprawy oraz możliwości techniczne Sądu. Jest więc to kwestia indywidualna. Zależy to również od możliwości technicznych stron i pełnomocników.

Co ważne, MS podkreśla, że E-rozprawy nie zastąpią w całości rozpraw tradycyjnych, gdyż jak podkreśliłam wyżej, jest to zależne od możliwości technicznych. Istnieje wariant, by skład sędziowski prowadził rozprawę w budynku Sądu, a część osób mogła być na miejscu, lub w razie trudności, poza budynkiem Sądu. Jak wynika z raportu MS, takie rozprawy "hybrydowe" miały już miejsce.
Jak można zauważyć, E-rozprawy budzą wiele emocji i wątpliwości. Sądzę, że największymi problemami są: brak odpowiedniej regulacji prawnej, jak E-rozprawa ma się odbywać. Dotyczy to oczywiście wszystkich gałęzi prawa. Jak zagwarantować zachowanie wszystkich o ile to możliwe, zasad procesowych.

Często wyszukiwane: rozprawa w sądzie, rozprawa zdalna, adwokat w sądzie, zastępowanie w sądzie, adwokat Praga Południe, adwokat sprawy cywilne, adwokat Warszawa, adwokat porady prawne, adwokat rozwód.